Kan Iceland eigendom zijn?

Op 9 september 2022 hield de Hoge Raad van het EUIPO voor het eerst een hoorzitting in beroepszaken. De inzet van deze zaak was het merk ICELAND en het beeldmerk , beide geregistreerd door de Britse supermarktketen Iceland (eiser) voor verschillende waren en diensten in verschillende klassen. Het IJslandse ministerie van Buitenlandse Zaken (verweerder) vorderde nietigverklaring van de merken op grond van beschrijvend karakter en het ontbreken van onderscheidend vermogen.
Ondergetekende stemde af om 9.30 uur precies, voor een volle vijf uur IP-amusement.

De IJslandse minister van Buitenlandse Zaken nam ons mee op een literaire reis door de grote landschappen van IJsland, met helderblauw water. Zij benadrukte de sterke Vikinggeest van de inwoners en de verbazingwekkende groei die zij hebben gemaakt.

De eiser kende geen genade, met weinig subtiliteit beschreef hij IJsland als een klein land, met evenveel inwoners als Alicante en op zijn best bekend om aluminium en vis, niets meer.
Toen ze hoorde hoe haar land werd beschreven als slechts een vissersdorp, konden we duidelijk de Vikinggeest van de gedaagde zien door te stellen dat ze in IJsland zelfs bananen produceren!

Waarom deze discussie over de capaciteit van IJsland om bananen te verbouwen en het economisch belang in het algemeen? Om deze vraag te beantwoorden, verlaten we de prachtige blauwe wateren van IJsland en gaan we naar Chiemsee in Duitsland. Dit meer was het onderwerp van een arrest van het Hof in 1997 waarin het antwoord gaf op de vraag of een geografische locatie de oorsprong van goederen en diensten kan beschrijven. Deze vraag werd beantwoord met nog meer vragen, waarvan de relevante hier is “zal de consument de geografische plaats in verband brengen met de waren en diensten?“. In dit specifieke geval, als je een banaan met het merk ziet, neem je dan aan dat het een banaan uit IJsland is of vat je het gewoon op als merk?

De Hoge Raad lijkt te geloven in de Vikinggeest en stelt zich voor dat de IJslanders tot bijna alles in staat zijn. In het besluit hebben ze het over de gletsjers, vulkanen en ruige landschappen; bovendien benadrukken ze dat IJsland veel meer is dan deze fysieke attracties. Zij onderstrepen het uitzonderlijk hoge BBP en het feit dat in IJsland een breed scala aan goederen en diensten wordt geproduceerd. Daarom concluderen zij dat beide door de Britse supermarktketen geregistreerde merken inderdaad nooit voor registratie in aanmerking hadden mogen komen, omdat zij de herkomst van de betrokken goederen en diensten beschrijven.

Naar mijn mening is dit nogal een uitvergroting van de Chiemsee-voorschriften. Wanneer ik de supermarkt ICELAND binnenga en wat eieren, melk, koffie en rijst met een mooie sticker in mijn winkelwagentje gooi, zou ik er op geen enkel moment van overtuigd zijn dat deze aankopen daadwerkelijk uit IJsland komen, noch zou ik er in gedachten onmiddellijk een wandeling door de schilderachtige valleien door maken. Het monopolie op de naam van een land aan één bedrijf toekennen is echter niet in het algemeen belang en men moet zich afvragen of dit de werkelijke redenering van de Hoge Raad was om hun beslissing te passen in de Chiemsee-jurisprudentie.

Merk op dat staatsemblemen, officiële tekens en vlaggen beschermd zijn en niet als merk kunnen worden geregistreerd, dus waarom de naam van een land niet beschermen?

Als u zich afvraagt of uw merk op de tenen van een Viking trapt of beschrijvend is, en daarom nietig kan worden verklaard, aarzel dan niet om een beroep te doen op onze expertise.

© 2023, Hanne Lammens voor IP Hills

Heeft u vragen omtrent dit artikel?

Voor meer informatie over dit artikel kan u terecht bij uw vaste contactpersoon bij IP Hills of iam@iphills.com